CHP Genel Başkanı Özgür Özel, başta Avrupa olmak üzere dünyanın farklı yerlerindeki sosyal demokrat örgütlerle daha yakın ilişki kuracaklarını açıkladı. Aynı şekilde, konuşmalarında Sosyalist Enternasyonal’e bağlılıklarını da vurguluyor. Peki Sosyalist Enternasyonal ve Avrupalı sosyal demokratlar Türkiye için ne düşünüyor? Özgür Özel’in Berlin’de düzenlenen Alman Sosyal Demokrat Partisi’nin Kongresi’nde Almanca yaptığı konuşmasının önemli bölümlerini, Avrupa Sosyalistler Partisi’nin (PES) ve Sosyalist Enternasyonal’in (SI) kendi kaynaklarında yer verdikleri Türkiye ile ilgili açıklamalarını yayımlıyoruz. Bu iki kurum, Özel’in daha ileri düzeyde ilişki kuracaklarını söylediği sosyal demokrasinin en önemli iki uluslararası örgütüdür. Açıklamalarda internet sitelerindeki tarihler esas alınmış ve başlangıçta belirtilmiştir. Çok sayıda açıklama ve belgeden, genel fotoğrafı gösterecek şekilde örnekleme yöntemiyle seçme yapılmıştır. Bu makale, 409 sayılı Şubat 2024 dosyamızda yayımlanmıştır.
1- PES Suriye’de PKK’yı Yalnız Bırakmayı Kabul Etmiyor
24 Ocak 2018:
“Kuzey Batı Suriye’deki Türk askeri operasyonu endişeleri artırıyor.
PES, ISIS’a karşı savaşta yer aldıkları ve hayatlarını verdikleri halde Kürtlerin neden Kuzey Batı Suriye’de Türk ordusunun saldırıları altında olduklarını anlamakta güçlük çekiyor. İslam Devleti adı verilen silahlı güçlere karşı savaşta Kürtlerin oynadığı pozitif rol uluslararası toplum ve IŞİD'e karşı global koalisyon tarafından onaylanmıştır.
Ayrıca, PES bu eylemin, BM temsilcisi Staffan De Mistura’nın liderlik ettiği Cenevre barış görüşmelerini aksatmasından endişe ediyor ve BM’nin, devam eden askeri operasyonunu Afrin’deki 323.000 sivili riske sokma endişesini paylaşıyor.”3
8 Ekim 2019:
“PES Kuzey Suriye’deki Kürtler için derin endişe duyuyor.
PES Başkanı Sergei Stanishev şunu söyledi: ‘Egemen bir karara rağmen ABD birliklerinin Kuzey Suriye’den geri çekilmesi son derece sorunsuzcadır. Kürt savaşçılar, Suriye’de ISIS’a karşı çok önemli bir rol oynadılar. Cesur ve özverili fedakarlıklarıyla hepimizi korudular. İnsan hayatıyla çok ağır bedeller ödediler. Onları güçlü bir yabancı ordunun intikamına terk edemeyiz. Onları işgale terk edemeyiz.
Bölgenin haritasının, daha önce Kürt dost partimiz Halkların Demokratik Partisi (HDP) tarafından da belirtildiği gibi uluslararası hukukun en temel prensiplerini çiğneyerek yeniden çizilmesini hedefleyen hiçbir girişime tolerans göstermemeliyiz. Bu sadece mevcut istikrarsız durumu ağırlaştıracaktır.’
Yüksek Temsilci Federica Mogherini’nin çeşitli vesilelerle dile getirdiği gibi, PES Suriye’de çatışmalara askeri yollarla çözüm bulunamayacağına ilişkin AB’nin pozisyonunu paylaşmaktadır. Bu krizi ancak güvenilir, müzakere edilmiş siyasi bir çözüm sonlandırabilir.”4
2- PES’ten Türkiye ile PKK Arasında Ateşkes Çağrısı
24 Şubat 2016:
“PES sivilleri korumak için Türkiye’de acil ateşkes çağrısı yapıyor
‘PES adına Ankara saldırısı kurbanlarının ailelerine kalpten başsağlığı dileklerimi iletiyorum. Eğer böyle vahşetleri önleyecek isek acil bir ateşkesi görmemiz gerekiyor. Şiddet sadece hem Kürtlerin hem de Türklerin acısını çektiği daha fazla şiddete yol açıyor. Şiddet ve akan kanın sakinleri için günlük vaka olduğu, Türkiye’nin Güneydoğu Anadolusundaki bir Kürt bölgesi olan Diyarbakır’a kısa ateşkes süresindeki ziyaretimde bizzat gözlerimle buna şahit oldum.
HDP lideri Selahattin Demirtaş çatışmaya ve daha geniş anlamda Kürt Sorununa barışçıl bir çözüm bulunmasında çok net. Yaklaşımında onu destekliyoruz ve PKK ile Türk güvenlik güçleri arasında acil bir ateşkes için çağrı yapıyoruz.”5
PES delegasyonu; Başkan Yardımcısı Jan Royall, SAP ve Uluslararası Olof Palme Merkezi’nden Haln Şahin, Fransa Sosyalist Parti Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Ulusal Sekreter Maurice Braud, IuSy (Uluslararası Sosyalist Gençlik Birliği) Genel Sekreteri ve PES Yardımcı Genel Sekreteri Giacomo Fillibeck’den oluşuyor. Avrupa Parlamentosundaki Sosyalistler ve Demokratlar Grubundan (S&Ds) bir delegasyona katıldıar. S&D delegasyonuna S&D Grubu Başkan Yardımcısı Avrupa Parlamentosu üyesi Knut Fleckenstein başkanlık ediyor ve Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye baş müzakerecisi Avrupa Parlamentosu üyesi Kati Piri, S&D Grup dış ilişkiler eş koordinatörü ve AB-Türkiye Ortak Parlamento Komitesi üyesi ve Avrupa Parlamento üyesi Richard Howitt’ten oluşuyor.”6
3- PES’ten Bölücü Terörün Yasal Partilerine Destek, FETÖ Tutuklamalarına İtiraz
14 Aralık 2009:
“PES Türkiye’nin DTP’yi yasaklanmasını kabul etmiyor.
DTP, Kürt sorununu barışçıl ve politik yöntemlerle çözmeyi vaat ediyor ve bu sorunu bir an önce çözümlemek çok önemlidir. SI üyesidir ve bu uzun soluklu durumu diyalog ve demokrasi yoluyla çözümünü destekliyor.
PES Başkanı Poul Von Rasmussen şunu söyledi: ‘Anayasa Mahkemesi kararı son derece rahatsız edicidir. Kürt sorununu politik yolla çözmek isteyen bir partinin yasaklanması, Kürt taleplerini destekleyenlerin daha şiddetli reaksiyona neden olabilir. Bu muhalefet partisinin yasaklanması Türkiye’deki demokratik süreç için bir geri adımdır ve şüphesiz PES’in desteklediği AB’ye üyelik müzakereleri önünde büyük bir sorun oluşturacaktır. Demokrasi ve azınlık hakları sadece diyalog ve şiddet dışı araçlarla güvenceye alınabilir ve DTP bu süreçte anahtar rol oynayabilir.”7
23 Şubat 2017:
“PES Türkiye heyeti Türk mahkemesindeki ilk duruşmasında Demirtaş’ın yanındaydı.
Sergei Stanishev başkanlığındaki ve PES Genel Sekreter Yardımcısı Giacomo Filibeck’in de dahil olduğu PES delegasyonu duruşmaya katıldı ve HDP temsilcileriyle bir araya geldi. İstanbul’daki Birinci Ceza Mahkemesi önünde PES Başkanı Sergei Stanishev şunları söyledi:
‘Bu politik bir davadır. HDP Eş Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın kendilerini adadıkları tek suçları, seçmenlerini temsil eden politik faaliyetleridir. Bu komik soruşturmayı sürdürmek adaleti sağlamak değildir, sadece Başkan Erdoğan’ın talimatlarını uygulamaktır. Avrupa Sosyalistler Partisi, bu dava Türkiye’de hukukun üstünlüğüne tam saygı ile sonuçlanana kadar Demirtaş’ı destekleme misyonuna devam edecektir.’
Geçen yılkı darbe girişiminden sonra Türk Hükümeti, ‘terörizme destek’ ve devlete karşı suçlar iddiasıyla 43.000 kişiyi hapsetti. Darbe gerçekleştiğinde PES derhal Türk demokrasisinin yanında yer aldı. Fakat Avrupalı ilericiler devamındaki baskı karşısında sessiz kalmayacaktır. Demirtaş ve Yüksekdağ ile birlikte 80 seçilmiş HDPli eş belediye başkanı hapsedildi. Yüzlerce HDP temsilcisi tutuklandı…”8
25 Kasım 2019:
“PES delegasyonu HDP ve Kürt halkıyla dayanışma içinde.
Avrupa Parlamentosu milletvekili, delegasyon lideri Evin İncir şunu söyledi: ‘Kürt halkı, barış, demokrasi ve insan haklarının korunmasını istiyor. Başkan Erdoğan ve Türk Hükümetinin saldırgan taktikleri karşısında ve bölgede çok fazla kan akmasından sonra, uluslararası toplum Kürt halkıyla dayanışma içinde olmalıdır. Karşı karşıya oldukları siyasi ve kültürel baskıya sessiz kalınmasına izin veremeyiz. Tüm Avrupa’daki ilericiler barış, demokrasi ve baskıdan özgürleşme mücadelelerinde Kürtlerle birliktedir.”9
21 Ocak 2021:
“PES, Avrupa Parlamentosu’nun Selahattin Demirtaş’a özgürlük talebini destekliyor.
Karar Avrupa Parlamentosundaki Sosyalistler&Demokratlar grubu tarafından önerildi ve çeşitli partiler tarafından desteklendi. Bugün tüm Avrupa sosyal demokrat ailesi bir kez daha Avrupa Parlamentosunun kararının Türk yetkilileri tarafından dikkate alınmasında ısrar ediyor. Erdoğan hükümeti, geçtiğimiz yıl Aralık’taki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Demirtaş kararına da saygı göstermelidir.
PES Başkanı Segei Stanishev şunu söyledi: ‘Bir Türk mahkemesi tarafından aklanan ve fikir suçundan dolayı illegal olarak cezaevinde tutulan Selahattin Demirtaş’ın acil serbest bırakılmasını talep ediyoruz. Onun özgürlüğünü Avrupa Parlamentosu, Avrupa Konseyi ve Türk anayasası adına talep ediyoruz.
Demokratik muhalefetin kısıtlanması Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın politik ihtilafları susturma için maksatlı stratejisidir. Demokratik olarak seçilmiş temsilcilerin, yalan ve kanunun kasıtlı olarak yanlış yorumlanmasına dayanarak tutuklanması kabul edilemez. Siyasi ailemiz, Erdoğan’ın iktidar dönemi boyunca yaptığımız gibi, Türkiye’deki siyasi muhalefeti -HDP ve CHP- desteklemeye devam edecek.’
22 Aralık 2020’de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Büyük Dairesi Demirtaş’ın derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılmasına hükmetti. Mahkeme, Türkiye’nin de üyesi olduğu Avrupa Konseyi’nin bir organı.
Avrupa Sosyalistler Partisi, Demirtaş 5 yıl önce hukuksuz şekilde tutuklandığı andan itibaren derhal serbest bırakılması için çağrı yapıyor. PES delegasyonu Türkiye’yi, HDP eski liderinin 2017’deki mahkeme duruşmasında, 2018’de Ankara’daki muhalefet mitingi sırasında, 2019’da Türkiye’nin Kürt bölgelerini ziyaret ettiğinde ve yeniden 2020 mahkemesi sırasında ziyaret etti. Türk hükümeti Selahattin Demirtaş’ı sürekli olarak aleyhine yeni suçlamalar ortaya atarak hala zindanda tutuyor. 2021’de Avrupa sosyalistleri ve demokratları Demirtaş’ın ve Türkiye’deki muhalefet mensuplarının özgürlüğü için mücadele etmeye devam edecekler.”10
4- “PES, HDP ve CHP Aynı Saftayız”
23 Şubat 2021:
“PES, Türkiye’deki muhalefete yönelik engellemeleri reddediyor.
HDP daimi bir baskı altında. Son olarak eski eş belediye başkanı Dilek Hatipoğlu polis şiddetine maruz kaldı, dokuz milletvekilinin dokunulmazlığı kaldırıldı. Sosyal medya paylaşımına dayanarak milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu 2 yıl hapis cezası aldı ve politik faaliyeti yasaklandı.
PSD başkanı Sergei Stanishev şu açıklamayı yaptı: ‘Avrupalı sosyalistler ve demokratlar Dilek Hatipoğlu ve Ömer Faruk Gergerlioğlu için polis şiddetine karşı acil koruma ve yasal destek talep ediyorlar. Onlara karşı suçlamalar tamamen siyasidir. Büyük Millet Meclisindeki dokuz HDP temsilcisi için parlamento dokunulmazlığı muhafaza edilmelidir. Onlar Türk halkını temsil ediyorlar ve HDP Eş Başkanı Pervin Buldan dahil olmak üzere güç yoluyla görevden alınma tehlikesiyle karşı karşıyalar. Bu antidemokratik uygulamaların acil olarak durdurulmasını talep ediyoruz.
‘HDP’li muhataplarımızla birlikteyiz çünkü onlar dost ve müttefikler; bunu yapmak doğru olandır. Onlar ve Türkiye’deki diğer ortağımız CHP büyük insani bedellere rağmen Türk demokrasisini savunan insanlar. Onların safındayız ve her zamanda onların safında olacağız.’
Stanishev şöyle devam etti: ‘Türk devleti tüm politik muhalefete karşı zorbalık ve baskı yapıyor. Erdoğan konuşma özgürlüğünü, akademik özgürlüğü, seçmenlerin ve temsilcilerinin politik özgürlüğünü kısıtlıyor. Vatandaşların demokratik tercihlerini kabul etmek, insan haklarına saygı duymak, yargı ile polisi özel muhafızı gibi kullanmaya son vermek zorunda. Hiçbir iktidar mutlak değildir. Hiç kimse hesap verme zorunluluğunu ortadan kaldırmaya muktedir olmamalıdır. Türk halkı eninde sonunda söz hakkına sahip olacaktır.’
HDP’ye karşı hükümetin engellemeleri 2016’dan itibaren artış gösterdi ve buna eski Eş Başkan Demirtaş’ın tutukluluğu da dahil. PES baştan itibaren serbest bırakılması için çağrı yaptı. PES delegasyonu eski HDP liderini desteklemek için 2017’deki duruşması sırasında, 2018’de Ankara’daki muhalefet mitingi sırasında, 2019’da Türkiye’nin Kürt bölgelerini gezerken ve 2020’deki duruşma sırasında Türkiye’yi ziyaret etti. 2021’de PES, Avrupa Parlamentosunun Demirtaş’a özgürlük talebiyle ilgili kararını destekledi.”11
02 Haziran 2022:
“PES, Brüksel’deki HDP delegasyonuna dayanışma mesajı gönderdi.
Avrupa Sosyalistler Partisi Genel Sekreter Vekilleri Giacomo Filiback ve Yonnec Polet, PES’in ortağı HDP’nin Eş Başkanı Prof Mithat Sancar’ın başkanlığını yaptığı HDP delegasyonu ile Brüksel’de buluştular.
Müzakerelerden sonra, PES, Türkiye’de hukuku savunma, demokratik siyasal örgüt olarak var olma, hukukun üstünlüğü ve insan hakları mücadelesinde HDP’ye desteğini ve dayanışmasını ifade etti. PES dayanıklı kalabilmeleri ve mücadelelerini sürdürebilmeleri için Türkiye’deki demokratik güçleri, özellikle de kardeş partiler HDP ve CHP’yi güçlü şekilde cesaretlendiriyor.
Avrupa Konseyi üyesi ve AB üye adayı olarak Türkiye, vatandaşlarına uluslararası standartlarca onaylanan özgür ve adil seçimleri garanti etmek zorundadır. Bu amaçla tüm demokratik siyasi örgütler ve siyasi alandaki adaylar özgürce çalışmaya ve kampanyaya imkan bulabilmelidir ve basın objektif habercilik görevini tam anlamıyla yerine getirebilmelidir.”12
5- PES: Türkiye’de Etnik Motivasyonlu Saldırganlık Var
Konya’da komşularıyla yaşadığı husumet sonrasında Dedeoğlu ailesinden 7 kişinin öldürülmesi üzerine; 1 Temmuz 2021:
“PES Türkiye’nin orta bölgelerinde Kürt ailelere yönelik etnik kıyımları mahkûm ediyor.
PES başkanı Stanishev şu açıklamayı yaptı: ‘Türkiye’deki Kürt azınlığa karşı etnik motivasyonlu bu korkunç fiilleri mahkûm ediyoruz. Türk makamları faillerin zulmüne son vermek ve Kürtlere karşı etnik suçları sonlandırmak için her şeyi yapmalıdır. Kurbanlarla ve Türkiye’deki Kürtlerin medeni haklarını savunan HDP’den dostlarımızla dayanışma halindeyiz’
Son etnik motivasyonlu saldırı, yerel saatle 7’de, Dedeoğulları ailesine karşı kendi evlerinde gerçekleşti ve ailenin yedi mensubu öldü. Korkunç saldırıya karşı ertesi gün Türkiye’nin her yerinde gösteriler yapıldı.
Türk İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, tehlikeli bir emsal oluşturan saldırının ırkçı motivasyonla işlendiği iddialarını reddetti. Avrupa Sosyalistler Partisi soruşturmayı yakından takip edecek. Türk yetkililere, son nefret suçları sonrasında barışçıl göstericilere karşı polis gaddarlığına izin vermemesi için çağrı yapıyoruz.”13
I- SOSYALİST ENTERNASYONAL’İN (SI) AÇIKLAMALARI
1- SI, PKK’yı Anti-terörist İlan Etti
6-7 Temmuz 2015 tarihinde New York’da gerçekleştirilen SI Konsey toplantısında yayınlanan Declaration on Security and the Fight Against Terror başlıklı açıklamanın ilgili bölümü:
“IŞİD veya DEAŞ olarak bilinen terörist örgüt hem Suriye hem de Irak’ın daha geniş operasyonlar yürüttüğü bölgelerinde ve tüm dünyada büyük bir tehdit oluşturmaya devam ediyor. Hem insan hayatına hem de kültürel mirasa yönelik şiddet ve yıkım kampanyaları bu fanatiklerin sahiplendiği sapkın ideolojiyi yansıtıyor. DEAŞ tarafından işlenen vahşetin düzeyi, tüm insanlık tarafından ilerlemelerini durduracak ve geri çevirmeyi sağlayacak bir cevabı gerektiriyor.
Konsey daha önce hem Irak hem de Suriye’de IŞID’e karşı savaşta en ön cephede yer alan tüm güçlere desteğini açıkladı. Kürdistan bölgesinde ve Suriye’nin kurtarılmış bölgelerindeki özellikle de Rojova’daki Kürt halkı demokratik, sekter olmayan, etnik çoğulculuğa dayanan ve cinslerin eşit olduğu toplum inşa etmeye girişti ve aşırıcılığa karşı savaşta büyük fedakarlıklar yaptı. Kürt Bölgesel Yönetimi (KBY) IŞID ile 1050 kilometrelik bir savaş alanında 2 milyon iç mülteciye hizmet sundu. SI, KBY Başkanı Mesud Barzani’nin IŞID’a karşı çabalarını kabul ettiğini ve desteğini ifade ediyor. Orta Doğu’da Kürt davasının barışçıl çözümünü yüksek destek sunuyoruz.”14
Sosyalist Enternasyonal Konseyi’nin 1-2 Temmuz 2016 tarihli toplantısında yayınlanan Declaration on the Kurdish Region başlıklı bildiri:
“Kürt Bölgesi Hakkında Deklarasyon
Sosyalist Enternasyonal Konseyi Orta Doğu’nun kritik bir bunalıma doğru gittiğini kabul eder. Mezhepçilik, milli şovenizm, terörizm, iyi idarenin yokluğu ve kötü ekonomik koşullar bölgeyi istikrarsızlık içine sürükledi.
SI, bölgedeki Kürt Sorununu, genel olarak Kürt güçlerin özellikle de Peşmerge gücünün terörizme karşı savaşta ve mülteciler ile iç göçmenler için konuksever bir ortamın hazırlanmasındaki olumlu rolünü tanır.
Irak’ta, DEAŞ’ın yenilgiye uğratılmasında Irak Bölgesel Yönetimi’nin rolü çok önemlidir. KBY’nin çeşitli sorunlarla ilgili cesaretli ve ciddi rolünü ve çabalarını kabul ediyoruz. Metotların ve zihniyetin değişimini içermeyen eski paradigmalar habis bir döngü üretecektir.
İran, Irak, Suriye ve Türkiye’de barış, diyalog ve demokratik çözüm için Kürtlerin arzusu SI tarafından olumlu karşılanıyor ve destekleniyor; demokratik arzuları destekleniyor.
SI Konseyi:
Tüm tarafların şiddetten kaçınmalarını, uzak durmalarını ve çatışmanın çözümü için politik yöntemlere başvurmalarını teşvik eder.
KBY ve Irak Hükümeti arasında, özerklik hakkına yönelik yeni bir formül için karşılıklı anlayışı sıcak karşılar. Suriye Hakkında BM Güvenlik Konseyi Kararlarının, özellikle de 2254 (2015) Kararının uygulanmasını talep eder. Suriye’de, Suriye halkı tarafından federalizm, demokrasi, demokratik federalizm, desantralizasyon veya herhangi başka bir idari biçimin kararlaştırılabilmesi için politik çerçeve inşa etmeye yönelik çabaları tanır.
SI, uluslararası ittifakla koordinasyon içinde, Suriye’de Suriye Demokratik Güçleri (SDF-YPG/J ve diğer Suriyeli Kürt güçleri) dahil DEAŞ’a karşı savaşan tüm güçlerin çabalarını tanır.
Son olarak tüm uluslararası tarafları ve BM’yi mültecilere yardım etmeye, mülteciliğin nedenlerini ortadan kaldıracak ve ülkelerine geri dönmelerini sağlayacak gerekli ortamı yaratmaya çağırıyoruz.”15
Türkiye’nin Suriye’deki askeri operasyonları hakkında Sosyalist Enternasyonalin Deep concern for stability and human rights in north-eastern Syria başlıklı açıklaması:
“Kuzey Doğu Suriye’de İstikrar ve İnsan Hakları İçin Derin Endişe
9 Ekim 2019
Sı Türkiye’nin Kuzey Suriye’deki, bölgesel istikrar, insan hakları ve terörizme karşı devam eden mücadele üzerinde sert sonuçları olabilecek tek taraflı askeri eyleminin potansiyel etkilerinden derin endişe duymaktadır. Kuzey Suriye’de çatışmaların tırmanması şiddeti artırarak ve bölgede yaşayan yüz binlerce sivilin göç etmesine yol açarak, daha büyük acılar ve travmalar anlamına gelecektir. İnsani yardım kesintiye uğrayabilir, evlerini terk etmeye zorlanmış ve bu desteğe bağımlı olanları daha büyük risk altına sokabilir.
Kuzey Suriye’de düşüncesizce yapılan askeri harekatın ciddi sonucu, Suriye’deki durumun daha fazla istikrarsızlaşması ve terörist grup IŞID’in muhtemel canlanması olabilir. Koalisyon güçlerinin Kuzey Suriye’den erken geri çekilmesi, bölgede terörizme karşı ön cephede yıllarını tüketen Kürt ve diğer güçleri ISIS’ın yeniden güçlenmesi tehlikesiyle karşı karşıya bırakabilir.
Sosyalist Enternasyonal, bu ülkede terörizme karşı ön cephede yer alan ve mülteciler ile iç göçmenler için konuksever ortam yaratan Suriye Kürtlerine tam desteğini yineler. Uluslararası toplum IŞID’a karşı savaşta 11.000 bin canını feda eden Suriye Kürtlerini ve Suriye Demokratik Güçlerini yalnız bırakmamalıdır.
Kuzey Doğu Suriye’deki hassas durum, tüm tarafların, şiddetin tırmanmasından, kan akmasından ve insan hakları felaketlerinden kaçınmasını gerektiriyor.”16
SI: Türkiye Ermeni Soykırımını Tanısın
2-4 Mart 2017’de Cartagena, Kolombiya’da toplanan Sosyalist Enternasyonal XV. Kongresi’nde kabul edilen Initiative of the Socialist International regarding the Armenian Genocide başlıklı bildiri:
“Sosyalist Enternasyonal’in Ermeni Soykırımı Hakkındaki İnisiyatifi
Son sosyalist Enternasyonal kongresinden sonra, dünya Ermeni Soykırımının yüzüncü yıldönümünü gördü ve çok sayıda ülke, devlet başkanı ve uluslararası örgüt tüm insanlığa karşı işlenen bu suçu resmen tanıdı.
Cenevre’deki 2014 Aralık SI Konsey Toplantısı insan hakları konusunda dünyadaki gelişmeyi ve soykırımın önlenmesi konusundaki ilerlemeyi kabul etti; Ermeni Soykırımını, uygun şekilde 2015’de bu vahşetin başlangıcından yüz yıl sonra toplanacak ilk Konsey’in gündemine yerleştirdi.
Temmuz 2015'te New York'ta yapılan Konsey Toplantısı, Sosyalist Enternasyonal'in şu konuda özel bir oturum veya yuvarlak masa toplantısı düzenlemesi için Ermenistan ve Türkiye'den SI Başkan Yardımcıları tarafından daha önce varılan bir anlaşmayı onayladı: ‘Türkiye’nin Ermeni Soykırımı tanıması, Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin iyileştirilmesine nasıl katkıda bulunur?’ Bu toplantıya hem Ermenistan hem de Türkiye’den SI üyesi partilerden temsilcilerin, ayrıca diğer ilgili üye partilerin, özel olarak çağrılacak uzmanların, NGO’ların ve diğerlerinin katılımı sağlanmalıdır.
Hem bu konudaki geçmiş kararlar hem de SI’nın Ermeni Soykırımı meselesinin hakkaniyetli bir çözümü için uzun soluklu desteğine uygun olarak SI XXV Kongresi, Türkiye’nin Ermeni Soykırımını tanımasının Ermeniler ve Türklerin ilişkilerinin iyileştirilmesine faydaları hakkında bir oturum veya yuvarlak masa tartışmasının düzenlenebilmesi için Ermeni ve Türk üye partilerimizle çalışmaya hevesli olduğunu tekrar ifade eder.”17
Kaynakça:
1- Europe in the Lead Progressive Solutions to Globales Challenges, https://pes.eu/wp-content/uploads/2023/11/Resolution_EN_final.pdf
2- With Courage for Erope Leading Europe Though Change; https://pes.eu/wp-content/uploads/2022/10/Resolution-Congress-2022-web_EN.pdf
3- https://pes.eu/international/turkish-military-operation-in-north-western-syria-raises-concerns/
4- https://pes.eu/international/pes-deeply-concerned-about-the-kurds-in-northern-syria/
5- https://pes.eu/international/pes-calls-for-an-immediate-ceasefire-in-turkey-to-protect-civilians/
6- https://pes.eu/international/pes-calls-for-an-immediate-ceasefire-in-turkey-to-protect-civilians/
7- https://pes.eu/international/pes-condemns-turkeys-decision-to-ban-the-dtp/
11- https://pes.eu/international/pes-rejects-crackdown-on-opposition-in-turkey/
12- https://pes.eu/international/pes-sends-message-of-solidarity-to-hdp-delegation-in-brussels/
15- https://www.socialistinternational.org/councils/geneva-2016/declaration-on-the-kurdish-region/